احداث سردابه بیشتر در آرامگاههای ناحیه شمال و آذربایجان مرسوم بوده‌است. ساخت کاروانسرا با توجه به اوضاع اجتماعی، اقتصادی و مذهبی، از روزگاران قدیم در ایران مورد توجه خاص بوده‌است. به‌طور کلی کاروانسراها به دو گروه برون‌شهری و درون‌شهری تقسیم می‌شوند. کاربری‌ها مسجد، آرامگاه، مدرسه، کاخ، کاروانسرا تشابه عملکردی در گستره جهان اسلام دارند. مانند مهندس،معمار،بنا،سرکارگر،سنگکار،گچکار،کاشی کارو کارگر ساده که هر یک مسئولیت خاصی داشتند. از قرن هشتم هجری به بعد نسب ضریح چوبی در روی مزارها به صورت سمبلیک متداول شد.صندوق های چوبی منبت کاری شده نام بسیاری از درود گران هنرمند را برخود دارد.
معماری اسلامی
کاشی معقلی در معماری مسجد:
مسجد بزرگ سامرا (Great Mosque of Samarra)
احداث سردابه بیشتر در آرامگاههای ناحیه شمال و آذربایجان مرسوم بوده است. ساخت کاروانسرا با توجه به اوضاع اجتماعی،اقتصادی و مذهبی، از روزگاران قدیم در ایران مورد توجه خاص بوده است. به طور کلی کاروانسراها به دو گروه برون شهری و درون شهری تقسیم می شوند. از زمان صفوی احداث کاخها وارد مرحله تازه ای شد و در پایه تختهای سه گانه آنها (تبریز, معماری نواز قزوین و اصفهان) نمونه های جالب توجهی ساخته است. برای اشاعه خودبسندگی یا خود کفایی اصطلاح «بوم آورد» دارند؛ بوم آورد یعنی چیزی که از خود آن سرزمین حاصل شود که این خود یک درسی است. یک اصطلاح دیگر (ایدری) هم دارند؛ یعنی متعلق به همین جا، اینجایی.
این روش از معماری چیزی بالاتر و فراتراز مسجد و مکان‌های مذهبی می‌رود.اگرچه این نوع متد از مساجد و زیارتگاه‌ها شروع شده است. شیوه معماری اسلامی نوعی است که با معماری پیش از اسلام هر بخش ادغام شده است. این نوع معماری در عین یکسان سازی مسلمانان، حال و هوای بومی منطقه را نگه میدارد. نقش آجر در معماری ایرانی از تاثیرگذارترین و پرجلوه ترین هنرهای تزیین معماری مسجد ایرانی به شمار می رود. هنرمند ایرانی از ابتدای کار و از هنگام به کار گیری آجر که جز مصالح اولیه بنا به شمار می رفته، زیباترین نقش ها و طرح ها را هنگام ایجاد دیوارها و پوشش گنبد ها و ایجاد گوشوارها ، مقرنس ها و طاق نما ها خلق کرده است. گچبری در معماری مسجد اسلامی معمولا به عنوان یک هنر سنتی استفاده می شده است.
- پروژه های معماری اسلامی با به وجود آمدن مسجد‌هایی با ستون‌های فراوان، سبک و سیاق خاص و منحصر بفرد خود را گرفتند؛ اینگونه مسجد‌ها را می‌توانید در عراق و مصر مشاهده کنید.
- مسجد جامع اصفهان واقع در مرکز شهر اصفهان – شهری پر از گنجینه های معماری – است.
- بنابراین باید میان معماری و هنر معماری تفاوت قائل شد که دو مفهوم کاملا مجزا هستند.
- این امپراطوری که درپایان بیشتر از 20 سال به طول انجامید و ادامه پیدا کرد.