جدال سخت داعش با حامیان فکری طالبان

به گزارش روز یکشنبه مجله خبری آسیای میانه،  هفته گذشته با کشته شدن «ملا عیسی» فرمانده گروه داعش در هرات، اداره اطلاعات طالبان تأمین امنیت عالمان حامی حکومت را شدت بخشید با این‌ حال، داعش موفق شد طی عملیات تروریستی‌ روز جمعه ترور «مولوی مجیب‌الرحمن انصاری» عالم شناخته شده و حامی سرسخت طالبان در حوزه جنوب غرب افغانستان را به سرانجام برساند.

سه هفته پیش «رحیم‌الله حقانی» بزرگترین روحانی برجسته و حامی طالبان توسط داعش در کابل پایتخت افغانستان ترور شد. مولوی حقانی از نظریه‌پردازان طالبان بود که در رد عقاید داعش و تبلیغ علیه این گروه نقش برجسته‌ای داشت و به همین دلیل تحت شدیدترین تدابیر امنیتی زندگی می‌کرد.  

ترور دو عالم برجسته و شناخته شده طرفدار طالبان طی کمتر از یک ماه، دستکم ۳ مسئله عمده را بیان می‌کند.

نخست، برخلاف ادعای طالبان مبنی بر شکست و نابودی داعش در افغانستان، باید پذیرفت که داعش عملا در افغانستان حضور دارد و با انجام عملیات‌های پیچیده تروریستی همچنان اعلام قدرت می‌کند. داعش با انجام چندین عملیات تروریستی در ماه محرم امسال، تعداد قابل توجهی از عزاداران حسینی را در افغانستان هدف قرار داد.

کشته شدن ملا عیسی فرمانده داعش در هرات و کشته شدن والی داعش در ولایت فراه در روزهای گذشته نشان می‌دهد که گروه داعش در افغانستان تاکتیک جدیدی را در دست گرفته است. به نظر می‌رسد که گروه داعش با تقلید از تاکتیک‌های طالبان در سال‌های گذشته، دیگر از جنگ رودررو اجتناب ورزیده و ضمن انتخاب والی و فرمانده برای هر ولایت، استراتژی جذب نیروهای محلی  و انجام عملیات‌های محلی را این کشور به ویژه در ولایت‌های غربی در پیش گرفته است.  

دوم، هرچند که حنفیت و سلفیت در بخشی از رویکردهای عقیدتی باهم اختلاف نظر و گاهی هم جدال داشته‌اند اما پیش از این در افغانستان برای کشتن بزرگان مذهبی و فکری یکدیگر وارد عملیات گسترده نشده بودند.  

شواهد نشان می‌دهد که پس از کشته شدن ایمن الظواهری رهبر القاعده در کابل، گروه داعش تبلیغات و عملیات خود را به صورت گسترده علیه طالبان و روحانیون طرفدار طالبان آغاز کرده است. به نظر می‌رسد که گروه داعش در صدد جذب نیروهای طرفدار القاعده و نیروهای سرخورده طالبان است و علاوه بر آن، به منظور جذب کمک‌ و حمایت‌های خارجی تلاش می‌کند موفقیت‌های شاخه خراسان در سرخط اخبار رسانه‌ها قرار گیرد.

سوم، پس از شکست گفتگوهای صلح بین دولت پاکستان و طالبان پاکستانی، روحانیون برجسته پاکستانی طرفدار دولت پاکستان از گروه داعش در افغانستان حمایت کنند. واقعیت‌های افغانستان نشان می‌دهد که بسیاری از گروه‌های افراطی مخصوصا داعش ریشه اجتماعی در افغانستان ندارد ولی به بعنوان یک اهرم در بازی‌های سیاسی افغانستان به کار گرفته شده‌اند. گسترش فقر و بیسوادی از جمله عامل موفقیت تطبیق پروژه‌های افراط‌گرایی در افغانستان می‌باشند.

با توجه به تحرکات و فعالیت‌های داعش در مناطق مختلف افغانستان، ایجاب می‌کند که طالبان و مردم افغانستان، در مقابل گسترش پدیده تکفیری داعش در افغانستان بیش از گذشته اقدام هماهنگ و مؤثر داشته باشند.  

گروه داعش رویکرد فرامنطقه‌ای دارد و مسیری فراتر از مرزهای افغانستان را جستجو می‌کند. بنابراین اقدام هماهنگ منطقه‌ای برای مهار گروه داعش و حذف آن از منطقه یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. لازم است حکومت طالبان برای مبارزه جدی با داعش به خصوص در مرزهای افغانستان، زمینه ایجاد همکاری‌های مشترک امنیتی  و اطلاعاتی منطقه‌ را جستجو کند.