آنچه قابل توجه است این است که برخی دیگر تحلیلگران حضور سرپرست وزارت خارجه طالبان و هیات بلندپایه دولت سرپرست افغانستان در تاشکند را به منزله تایید این گروه از سوی جامعه جهانی و حداقل کشورهای همسایه این کشور تلقی کردند.
در هر صورت موضوع عدم رسمیت سیاسی و بین المللی دولت سرپرست طالبان در افغانستان همچنان موضوع بحث همه کشورهای جهان است، چون روز جمعه بود که “فون برانت” سفیر اتحادیه اروپا برای افغانستان گفت که اجماع جامعه جهانی بر این است که طالبان به رسمیت شناخته نشود.
وی در نشستی در پارلمان اروپا، از افزایش گرسنگی و فقر و اوضاع بد اقتصادی در افغانستان نیز انتقاد کرد و گفت:«ما روش بسیار محتاطانه ای را در پیش داریم و فکر می کنم اگر برخی از چیزهای خوبی در حال حاضر وجود داشته باشند، یکی از آن اجماع بزرگ در کشورهای غربی برای به رسمیت نشناختن است و فکر نمی کنم که این اجماع به این زودی ها تغییر کند.»
خبرگزاری “آماج” افغانستان هم ۲۴ تیر ماه گزارش داد که “محمد صادق” نماینده ویژه پاکستان در امور افغانستان در دیدار با سفیر اُزبکستان در اسلامآباد، از شرکت این کشور در نشست بینالمللی با محوریت افغانستان به میزبانی اُزبکستان خبر داد.
وی در دیدر با “ایبک عارف عثمانوف” سفیر اُزبکستان در پاکستان گفته بود: «برای بحث در مورد نشست بینالمللی تاشکند در مورد افغانستان، امنیت و تحولات اقتصادی، نشست مفیدی با جناب ایبک عارف عثمانوف، سفیر ازبکستان در پاکستان، برگزار شد.»
با وجود آنکه دولت سرپرست افغانستان بارها به کشورهای همسایه قول داد به امنیت منطقه متعهد است، اما بروز تنش و درگیریهای مرزی این کشور با ۵ کشور از شش کشور همسایه در کارنامه تقریبا یک ساله طالبان ثابت کرد که شعار روابط دوستانه با کشورهای همسایه در حد حرف باقی مانده است.
گزارش ها حاکی است که دولت چین نیز قرار است نماینده ای به نشست تاشکند اعزام کند.
به همین دلیل خبرگزاری آوای افغانستان نوشت که سفر نماینده ویژه ایران به اسلام آباد در راستای سیاست دیرپای جمهوری اسلامی صورت می گیرد که بر بنیاد آن، همکاری منطقه ای برای حل مسایل منطقه ای و به طور خاص، دیپلماسی همسایگان بدون نیاز به دخالت، نفوذ و تاثیرگذاری قدرت های استعماری و استکباری در امور داخلی کشورهای اسلامی، مورد تاکید قرار دارد.
حداقل پیامد این نوع تلاش ها این است که ابتکار عمل برای حل مسایل و بحران های سیاسی و امنیتی افغانستان و هریک از کشورهای آشوب زده در منطقه در اختیار و انحصار قدرت های منطقه ای قرار می گیرد و این امر به خودی خود، بسترهای مساعد برای مداخله مستمر قدرت های بیگانه در امور داخلی جوامع اسلامی را از میان برمی دارد.
چین
وی ابراز امیدواری کرد، سازمان ملل، کشورهای منطقه و جهان نیز همکاری و هماهنگی خود را برای حل مشکلات افغانستان افزایش دهند. وضعیت افغانستان بسیار دشوار و غیر قابل پیشبینی است. کشورهای آسیای مرکزی باید رویکرد سیاسی مشترکی را درباره افغانستان اتخاذ کنند تا این کشور را در مسیر توسعه قرار دهند.
حتی «یو شیائو یونگ» نماینده ویژه چین برای افغانستان و «سهیل محمود» معاون وزیر خارجه پاکستان نیز اخیرا در دیدار با یکدیگر پیرامون وضعیت سیاسی و امنیتی افغانستان، کمکهای بشردوستانه دو کشور به افغانستان و سایر موضوعات مورد علاقه دو طرف گفت و گو و تبادل نظر کردند.
هند
خبرگزاری آوا در موفقیت این نشست تردید کرده و می نویسد: این نشست تاشکند در حالی برگزار میشود که به باور بسیاری از کارشناسان، تجربه گذشته نشان داده که نشستهای این چنینی سود چندانی برای نجات افغانستان از بحران نداشته است.
به نوشته این خبرگزاری، در این نشست نهایتاً مسئله به رسمیت شناختن از سوی افغانستان مطرح خواهد شد که فعلا چنین آمادگی در سطح جهان وجود ندارد؛ گذشته از آن کشورهای منطقه از جمله ازبکستان از ناامنیها و حضور گروههای تروریستی در افغانستان بیشتر نگران هستند و این نشست عمدتاً رنگ امنیتی خواهد داشت.
در بیانیه وزارت امور خارجه ازبکستان در این خصوص آمده است، تاشکند دوشنبه و سه شنبه ۲۵ و ۲۶ ژوئیه (سوم و چهارم مرداد) یک نشست بین المللی را در باره وضعیت جاری افغانستان با حضور نمایندگان ۲۰ کشور و سازمان های بین المللی برگزار می کند تا در مورد روابط دیپلماتیک دولت سرپرست افغانستان (طالبان) با کشورهای همسایه و صلح و امنیت در آن گفت وگو و حتی تصمیم گیری شود.
سرپرست وزارت امور خارجه ازبکستان با اعلام اینکه در این نشست قرار است هیأتهای بیش از ۲۰ کشور حضور یابند، اضافه کرد، مواضع همه کشورهای شرکتکننده و همسایه در این نشست واضح و مشابه است و طالبان باید به تعهدات خود عمل کرده و یک دولت فراگیر ایجاد کند که شامل همه گروههای سیاسی، قومی و مذهبی این کشور باشد.
با این وجود طبق اعلام وزارت خارجه ازبکستان و حتی دولت طالبان قرار بود یک هیات از سوی این گروه نیز در نشست فردا و پس فردا برای افغانستان که در آستانه یک سالگی استقرار طالبان در کابل است، شرکت کند.
طبق این بیانیه، این نشست دو روزه با هدف تسهیل رویکردها برای جوامع بین المللی برای تعامل بهتر در روابط دیپلماتیک با افغانستان و همچنین ارتقای صلح و امنیت در این کشور برگزار می شود تا زمینه برای ایجاد مجموعه ای از اقدامات و پیشنهادات برای رویکردهای جامعه جهانی برای ارتقای ثبات، امنیت، بازسازی پس از جنگ در افغانستان و ادغام آن در روندهای همکاری منطقه ای در راستای منافع مردم چند ملیتی افغانستان باشد.
رسانه های هندی نیز طی چند روز اخیر خبر دادند که دولت این کشور در نشست تاشکند شرکت می کند چرا که شرکت دهلی نو در این نشست نمایانگر آنست که می خواهد ارتباط نزدیک را با طالبان حفظ کرده تا اشتباه قبلی تکرار نشود.
جمهوری اسلامی ایران و پاکستان
ظهور این جنبش و تحرکات گروههای تروریستی در مرز با افغانستان مقامات کشورهای آسیای میانه را نگران کرده است.
طالبان در ۲۴ مرداد ۱۴۰۰، بعد از آنکه محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری سابق کابل را ترک کرد وارد این شهر شدند و با آنکه نزدیک به یک سال از ورود آنها به کابل میگذرد، هنوز هیچ کشوری دولت موقت این گروه را به رسمیت نشناخته است، این در حالی است که طالبان با شرکت در نشستهای دیپلماتیک بینالمللی تلاش کردهاند تا زمینه به رسمیت شناختن دولت خود را از سوی کشورهای منطقه و جهان جلب کند.
همانگونه که سرپرست وزارت امور خارجه ازبکستان تاکید کرد مواضع همه کشورهای شرکتکننده و همسایه در این نشست واضح و مشابه است و طالبان باید به تعهدات خود عمل کرده یک دولت فراگیر ایجاد کند که شامل همه گروههای سیاسی، قومی و مذهبی این کشور باشد.
در آستانهی برگزاری نشست کشورهای سازمان همکاری شانگهای، رئیسجمهور قرقیزستان وضعیت افغانستان را غیرقابل پیشبینی خوانده و خواستار اقدام هماهنگ کشورهای آسیای میانه، جهت ایجاد ثبات در کشور شده است.
از جانب دیگر، تجربه چند ماهه گذشته نشان داده است که پاکستان و هیچ کشور دیگری نمی تواند به تنهایی از عهده حل بحران های انباشته چند ده ساله افغانستان برآید؛ درست همانگونه که امریکا و طیفی گسترده از شرکا و هم پیمانان سنتی واشنگتن در چارچوب ناتو و… هم به دلیل بیگانگی با سنت و فرهنگ و دین و باورهای مردم افغانستان و نیز عدم پذیرش سیطره هژمونیک شان از سوی کشورهای همسایه و منطقه در نهایت نتوانستند سلطه ابدی و پایان ناپذیر خود را بر افغانستان تحمیل کنند.
بنابراین، همکاری منطقه ای و دیپلماسی همسایگان در حال حاضر یکی از اساسی ترین راه های غلبه بر بحران های جاری در افغانستان و پایان دادن به بن بست سیاسی به شمار می آید؛ ابتکاری که دو کشور قدرتمند و مؤثر بر معادلات افغانستان یعنی ایران و پاکستان با استفاده از روابط برادرانه و سیاست سازنده شان در قبال طالبان می توانند در متن و محور آن قرار داشته باشند و زمینه ساز راه اندازی یک گفتمان فراگیر منطقه ای برای پایان بخشیدن به مسایل افغانستان شوند.
با این حساب، انتظار می رود که سفر فرستاده ویژه جمهوری اسلامی ایران به اسلام آباد در کنار دیگر ابتکارات و اقدامات سازنده تهران برای حل مسایل افغانستان و جلوگیری از تعمیق و تشدید بحران در کشور، به زودی در چارچوب یک همکاری گسترده تر منطقه ای با نتایج ملموس و معنی دار همراه شود. کشورهای همسایه و منطقه، بدون نیاز به تبعیت از مواضع قدرت های استعماری در قبال افغانستان به یک موضع مشترک و عملی دست پیدا کنند و دولت مستقر در کابل نیز با احترام به این موضع، گام های اساسی را برای شکستن بن بست سیاسی و ایجاد یک دولت فراگیر با مشارکت عادلانه همه اقوام و مذاهب کشور بردارد.
دغدغه های جمهوری اسلامی ایران هم غیر نگرانی های دیگر کشورهای همسایه افغانستان نیست، به همین دلیل می کوشد در این نشست، بیشترین دستاورد ممکن را برای پیشبرد صلح، ثبات، توسعه و آرامش برای مردم افغانستان و در نتیجه برای منطقه به دنبال داشته باشد.
این شبهنظامیان قبل از سقوط دولت افغانستان در صفوف طالبان افغانستان علیه نیروهای امریکایی و ناتو و ارتش افغانستان میجنگیدند، اما پس از تسلط طالبان بر افغانستان در چند شهرستان در استان بدخشان در شمال شرق افغانستان در مرز تاجیکستان مستقر شده اند.
این در حالی است که توجه جهان امروزه از این کشور بحران زده ناشی از سیاست های غرب به ویژه آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به سمت بحران دیگر ساخته و پرداخته آمریکا، یعنی اوکراین در شرق اروپا معطوف شده است.
«صدیر جباروف» رئیس جمهوری قرقیزستان نیز در خصوص نشست مزبور گفت، این کشور به منظور تضمین صلح و ثبات در منطقه با مقامات دولت موقت طالبان تماس دارد.
او در نشست سران کشورهای آسیای مرکزی تاکید کرده که امارت اسلامی افغانستان هیچ اقدامی برای متقاعد کردن جامعهجهانی و مردم افغانستان در مورد مشروعیت خود انجام نداده است.
“ولادیمیر ناراف” سرپرست وزارت امور خارجه ازبکستان نیز روز ۲۴ تیر در گفت وگو با خبرگزاری “پیشاور نیوز” پاکستان تاکید کرد که یک هیأت از دولت طالبان افغانستان در این نشست شرکت می کند تا تعهدات بین المللی خود را که در چارچوب نشست تاشکند بر عهده گرفته، اجرا و قراردادهای امضا شده در آن را بپذیرند.”
براساس این گزارش، بدیهی است که نقش پاکستان در معادلات سیاسی و امنیتی افغانستان، بیش از هر کشور دیگری در همسایگی ما مهم، برجسته و تعیین کننده است. پاکستانی ها از نفوذ عمیقی بر طالبان برخوردارند و از جانب دیگر، رویکردهای سیاسی و امنیتی اسلام آباد نسبت به مسایل افغانستان برای مهار یا تشدید و تجدید بحران های جارجی در کشور، همواره تعیین کننده و اثرگذار و سرنوشت ساز بوده است.
تاجیکستان
گزارش ها حاکی است که قرار است به دنبال این نشست در باره افغانستان در روزهای ۲۸ و ۲۹ ژوئیه (۶ و ۷ مرداد) نیز یک نشست از سوی کشورهای عضو سازمان همکاری های شانگهای در همین شهر برگزار شود.
بنابراین، دولت پاکستان نیز همچون ایران به عنوان میزبان بیشترین آمار مهاجران افغانی ناشی از بحران قدرت در آن کشور، دغدغه های مشترکی با دیگر همسایگان افغانستان در باره سرنوشت سیاسی در این کشور آسیای میانه دارد.
تحلیلگران معتقدند در این نشست می توان در مورد چالش های پیش روی مردم افغانستان پس از تسلط طالبان بر آن به دلیل راهبرد انزوای دیپلماتیک این کشور توسط گروه های بین المللی بحث و راه های حل آن را بررسی کرد. چون پس از آغاز به کار مجدد حکومت طالبان در سال گذشته، مردم افغانستان به ویژه به دلیل تحریم های اعمال شده از سوی غرب با چالش های زیادی مواجه شدند، از جمله دولت آمریکا ذخایر ارزی “کابل بانک” را مسدود کرد و به همین دلیل اقتصاد جنگ زده افغانستان که متکی بر کمک موسسات خارجی بود در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
در ماههای گذشته بارها خاک تاجیکستان و ازبکستان از قلمرو افغانستان هدف حملات راکتی قرار گرفته است و دو روز پیش نیز منابع خبری افغانستان از ظهور “جنبش طالبان تاجیکستان” در شمال افغانستان خبر دادند.
خبرگزاری صدای افغان (آوا) هم به نقل از رئیس جمهور قرقیزستان اعلام کرد، وضعیت افغانستان هنوز هم قابل پیشبینی نیست و برای ثبات آن باید تلاش صورت بگیرد.
با این وجود این نشست تاشکند فردا و پس فردا با هر کیفیتی برگزار می شود، بلال کریمی معاون سخنگوی طالبان دیروز به نشریه “سلاموطندار” چاپ کابل گفت: «باید تمام نشستها مفید و مثمر بوده و به نیازمندیهای مردم افغانستان پاسخگو باشد. از نشستی که قرار است برگزار شود، توقع ما این است که مشکلات و اولویتهای مردم در نظر گرفته شود و با طالبان همکاری صورت گیرد.»
دغدغه های امنیتی کشورهای شرکت کننده در نشست تاشکند
فرمان اجرایی “جو بایدن” رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر توزیع ۷ میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده مردم افغانستان که نیمی از آن پس از تصمیم دادگاه به عنوان غرامت به خانواده های قربانیان ۱۱ سپتامبر در نظر گرفته شده است و صحبت در مورد چگونگی توزیع نیمی دیگر آن به نام مردم، مظلومیت افغانستان را نشان می دهد؛ مردمی که هیچ یک در واقعه ۱۱ سپتامبر مقصر نبودند.
عاصم افتخار، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان امروز در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به این پرسش که آیا پاکستان در نظر دارد حکومت سرپرست افغانستان را به رسمیت بشناسد، گفت: «ما فکر میکنیم بهترین کار این است که [به رسمیت شناسی طالبان] را از طریق یک رویکرد منطقهای و توافقی انجام دهیم».
از آنجایی که افغانستان عضو ناظر شانگهای است، احتمالا یکی از موارد مورد بحث در این نشست نیز همین کشور باشد.
“آنند سها” خبرنگار هندی در این خصوص گفت: هند از اشتباه که در گذشته مرتکب شده آموخته است، یعنی در دوره که حکومت مجاهدین سقوط کرد و طالبان قدرت را به دست گرفتند و هندوستان هیچ روابطی با آنها نداشت. بحث ها در مجموع بر افغانستان متمرکز است، وقتی که سوال تروریسم باشد و یا ثبات منطقه، افغانستانِ تحت تسلط طالبان زیر زره بین همه قرار دارد.»
این گمانه زنی به طور خاص بعد از آن شگل گرفت که “جولان وهابوف” سفیر ازبکستان در واشنگتن دی سی گفت هیچ گروه مخالف طالبان برای شرکت در نشست بین المللی تاشکند دعوت نشده اند.
“امامعلی رحمان” رییسجمهوری تاجیکستان نیز به تازگی در این خصوص اعلام کرد که وضعیت در افغانستان بدتر خواهد شد و ممکن بر کشورهای آسیای مرکزی هم تاثیر منفی بگذارد.
شکی نیست که مردم افغانستان در حال حاضر از فقر شدید رنج می برند و باید انگشت اتهام را در بعد خارجی مشکل به دلیل سیاست های نادرست و تصمیمات خطرناک، به سوی آمریکا نشانه رفت. ایالات متحده به جای جبران و دادن غرامت به افغانستان تصمیم گرفت که ذخایر ارزی مردم افغانستان را که برای حفاظت از ارزش افغانی ایجاد شده بود، ابتدا بلوکه و بعد توزیع کند.
برخلاف آنچه در گزارش آوا از احتمال به رسمیت شناخته شدن گروه طالبان در نشست تاشکند آمده است، “ولادیمیر ناراف” سرپرست وزارت امور خارجه ازبکستان ۲۴ تیر در گفت وگو با خبرگزاری “پیشاور نیوز” پاکستان تاکید کرد: «حضور هیأت طالبان در این نشست به این معنا نیست که ما آنان را بهرسمیت بشناسیم. ما میخواهیم از طریق این نشست پیام خود را به مقامهای فعلی این کشور برسانیم. این نشست این هدف را دارد که آنها تعهدات بینالمللی خود را که در چارچوب نشست تاشکند بر عهده گرفته، اجرا و قراردادهای امضا شده در آن را بپذیرند.»
به گفته این منابع، جنبش طالبان تاجیکستان که پیش بینی می شود اعضای آن به ۲۰۰ نفر برسد، مشغول سربازگیری شهروندان تاجیک و در پی سرنگونی حکومت امامعلی رحمان است.
با این حساب، دیدار حسن کاظمی قمی؛ فرستاده ویژه جمهوری اسلامی ایران با بلاول بوتو زرداری؛ وزیر امور خارجه پاکستان در اسلام آباد، می تواند گامی اولیه اما بسیار مهم در راستای ایجاد شبکه ای مؤثر از همکاری های منطقه ای بر محور مسایل افغانستان به حساب بیاید و بدون شک، تکرار و استمرار این نوع دیدارها و کارزارهای سیاسی و دیپلماتیک می تواند در آینده به نتایج مثبت و امیدبخشی در جهت حل مسایل افغانستان منجر شود.
با این وجود دولت سرپرست افغانستان به رهبری طالبان از زمان به قدرت رسیدن در تابستان گذشته، در سطح بین المللی منزوی شده و هنوز هیچ کشوری این دولت را به رسمیت نشناخته است. البته این گروه تلاش هایی را برای جلب توجه برخی کشورها از جمله هند، چین و روسیه و حتی ترکمنستان انجام داده است.
حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان روز جمعه با همین هدف با انجام سفری به پاکستان در آستانه برگزاری نشست افغانستان در تاشکند، با مقامات آن کشور گفت وگو و در سخنان خود بر ایجاد یک دولت فراگیر با مشارکت تمام اقوام افغانستان به عنوان تنها راهحل تاکید کرد.
وی در دیدار با “بلاول بوتو زرداری” وزیر امور خارجه پاکستان در اسلام آباد ضمن گفت وگو با میزبان در مورد مسائل مربوط به مدیریت مرز بین پاکستان، ایران و افغانستان و ارتباط منطقهای، گفت که فصل مشترک مذاکرات ایران و پاکستان همواره مبارزه با تروریسم، تشکیل دولت فراگیر، امنیت و توسعه در افغانستان و ایجاد فضای پایدار و سازنده در منطقه با محوریت افغانستان بوده است.
قمی که پیش از این نیز به چندین کشور منطقه از جمله ازبکستان و قرقیزستان و تاجیکستان سفر کرده و با مقامات ارشد این کشورها دیدار و رایزنی کرده بود، تصریح کرد: هر دو طرف مشارکت تمامی اقوام افغانستان در ساختار دولت را از اصلیترین راههای برونرفت از وضعیت موجود میدانند.
در هر صورت تحلیلگران دیدارهای مهم اینچنینی را گامی اولیه اما بسیار مهم در راستای ایجاد شبکه ای مؤثر از همکاری های منطقه ای بر محور مسایل افغانستان می دانند و معتقدند بدون شک، تکرار و استمرار این نوع دیدارها و کارزارهای سیاسی و دیپلماتیک می تواند در آینده به نتایج مثبت و امیدبخشی در جهت حل مسایل افغانستان منجر شود.
به همین منظور “ژانگ مینگ” رییس سازمان همکاریهای شانگهای به تازگی در دیدار با بلاول بوتو زرداری، وزیر امور خارجه پاکستان گفته که طالبان باید به نگرانیهای جامعه جهانی رسیدگی کند.
اظهارات مقامات مختلف طالبان علیه کشورهای ایران، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان طی ماههای گذشته در طول سالها بیسابقه بوده است و این مواضع برخی از کارشناسان را به این جمعبندی رسانده است که سیاست اعلامی طالبان با سیاست عملی این حکومت متفاوت است.
به رغم نکات یاد شده درباره ضعف حکومت طالبان در سیاست خارجی، طالبان تا حدی توازن با کشورهای مختلف را در روابط خارجی خود حفظ کرده است که تداوم آن میتواند از نکات مثبت حکومتداری طالبان محسوب شود.
ازبکستان
خبرگزاری خامه پرس افغانستان هم روز پنجشنبه به نقل از “بلال کریمی” معاون سخنگوی دولت طالبان اعلام کرد: پس از دعوت رسمی ازبکستان هیات عالی وزارت خارجه دولت طالبان متشکل از اعضای وزارتخانه ها و سازمان های کشوری در این نشست حضور خواهند داشت و دولت سرپرست نیز نیازهای خود را در این نشست بین المللی بیان می کند.
در همین ارتباط خبرگزاری صدای افغان (آوا) امروز گزارش داد که “امیرخان متقی” سرپرست وزارت امور خارجه طالبان امروز در رأس یک هیات بلندپایه بهمنظور شرکت در این نشست عازم تاشکند، پایتخت ازبکستان شد.
قزقیزستان
برخی از آگاهان مسائل سیاسی به این باورند که کشورهای منطقه بهویژه ازبکستان به عنوان میزبان این نشست مهم نگران وضعیت و بحرانهای پیشآمده در افغانستان است و تلاش دارد با راهاندازی این نشست راه حل مؤثری برای معضل افغانستان دریافت کند.
“محمود اضطرابی” کارشناس مسائل سیاسی افغانستان در گفت وگو با “سلام وطندار” افغانستان گفت: ازبکستان همچنان نگران امنیت مرزهای مشترک خود با افغانستان است و این کشور همچنان میکوشد تا تهدیدهای امنیتی مرزها را با مقامهای طالبان در میان بگذارد.
“مهدی افضلی” دیگر آگاه مسائل سیاسی، نیز میگوید: «فقدان یک قدرت مسلط و ازبین رفتن ساختارهای امنیتی، خلای قدرت را بهوجود آورده است. کشورها تلاش میکنند که یک محوریت را بهوجود آورند تا راه حل پیدا شود. نشست کشورهای منطقه ناشی از ترسی است که کشورهای منطقه در برابر افغانستان دارند.»
با این وجود نشست بینالمللی ازبکستان در حالی برگزار خواهد شد که بارها راکت هایی از خاک افغانستان به ازبکستان و حتی تاجیکستان شلیک شد. حکومت سرپرست طالبان پرتاب راکت از افغانستان به ازبکستان را تأیید کرد و آن را کار گروه های شرور خواند.
به همین مناسبت وزارت امور خارجه پاکستان دیروز در بیانیهای نوشت که در دیدار قمی با زرداری بر تعهد پاکستان به یک افغانستان صلحآمیز، باثبات، مرفه و متصل به منطقه و نیز اهمیت همکاری نزدیک پاکستان و ایران در موضوعات مربوط به افغانستان از جمله مدیریت امور پناهندگان، امنیت منطقهای و سازوکارهای نهادی تاکید شد.